Hondarrabiako Jaizkibel kaleko obrak direla eta, Baserritar etorbideko hornidura-noranzkoa aldatuko da, eta horrek uhertasun-arazoak sor ditzake inguruan. Halaber, aldaketa horren ondorioz, presio-arazoak egon daitezke San Telmoko ponpaketan.
Hondarrabiako Jaizkibel kaleko obrak direla eta, Baserritar etorbideko hornidura-noranzkoa aldatuko da, eta horrek uhertasun-arazoak sor ditzake inguruan. Halaber, aldaketa horren ondorioz, presio-arazoak egon daitezke San Telmoko ponpaketan.
Txingudiko Zerbitzuen Mankomunitateak Irun eta Hondarribiko hiri hondakinen kudeaketa eta kale garbiketa kontratua esleitzeko lizitazio publikoa abiatu du. Kontratu berriak bost urteko iraupena izango du, eta 2025eko otsailaren 1ean jarriko da indarrean, egungo kontratua amaitzean. Gehienezko aurrekontua 59,6 milioi eurokoa da, eta helburua kalitate goreneko zerbitzuak ematen jarraitzea bermatzea da, jasangarritasuna sustatuz eta herritarren beharrei erantzunez.
Kontratuak oinarrizko hainbat zerbitzu biltzen ditu, egunez egun Irun eta Hondarribiaren ongizatea bermatzen dutenak, bi hiriak garbi, antolatuta eta jasangarri mantenduz. Zeregin txiki bakoitzak balio kalkulaezina du herritarren bizi-kalitatea hobetzeko, eta, beraz, funtsezkoa da herritarren eguneroko funtzionamendurako, Cristina Laborda Irungo alkateak azpimarratu duenez. Kontratu berri honen helburua da "bide-garbiketan erreferente izaten jarraitzea. Herritarrek eskertzen eta baloratzen dute hori. Hiria orain arte bezala edo hobeto mantendu behar da, betiere egonkortasun ekonomikoa bermatzeko beharra oso gogoan izanik eta iraunkortasunaren ikuspegitik. Egiten den ahaleginak kalitate-estandar ezin hobeak izatea ahalbidetzen du, eta lanean jarraitu behar dugu gure azpiegiturak ahalik eta ondoen aprobetxatzeko ".
Kontratu honen zutabe nagusietako bat hondakin solidoen bilketa da, hiri eta merkataritza eremuetako hondakinen kudeaketa eraginkorra bermatzen duen funtsezko zerbitzua. Egiten diren bilketa erregularrek kaleetako higienea mantentzen dute, hondakinak biltzea eta horrek osasun publikoarentzat ekar ditzakeen ondorioak saihestuz. Hondakin sortzaile handientzat, hala nola industriak eta komertzioak, sistema pertsonalizatu eta haien beharretara egokitzen da. Besteak beste, maizago egiten dira bilketak.
Hondakinen bilketan egiten diren lanak:
Kale garbiketari dagokionez, garbiketa taldeek eskuzko edo makina bidezko garbiketa egiten dute espaloietan eta galtzadetan. Halaber, lanaldiak indartzen dira ekitaldi berezietan (herriko jaietan edo ekitaldi jendetsuetan). Horrez gain, beste zerbitzu batzuk ere ematen dira kontratu honen baitan:
Kontratuak barne hartzen ditu, halaber, zerbitzuen antolaketa, kudeaketa eta kontrola, baita hiri hondakin solidoen bilketa eta kale garbiketarako ibilgailuen mantentze-lanak ere.
Hobekuntzak eta berrikuntza
Kontratu berriak zerbitzuen jarraitutasuna bermatzeaz gain, hobekuntza garrantzitsuak ere badakartza, jasangarritasunaren eta eraginkortasunaren arloko egungo erronkei erantzunez. Teknologia aurreratuen integrazioak zerbitzuen antolaketa eta kontrola optimizatzea ahalbidetuko du, gardentasun handiagoa eskainiz eta eguneroko kudeaketaren eraginkortasuna hobetuz. Zerbitzu bakoitzak kudeaketa-terminalak izango ditu, eta horrek denbora errealeko jarraipena egitea erraztuko du, erantzuteko gaitasuna handituz eta erabakiak hartzea hobetuz.
Lizitazio honen funtsezko alderdi bat Hondakinei eta Lurzoru Kutsatuei buruzko 7/2022 Legearekin lerrokatzea da. Izan ere, 2030erako gaikako bilketaren % 70 lortzeko helburua ezartzen du. Xede hori betetzeko, gaikako bilketaren maiztasuna handituko da, bereziki sortzaile handietan. Era berean, errefusa biltzeko maiztasuna murriztuko da, hondakinen kudeaketa arduratsuagoa sustatuz.
Irungo alkatearen arabera, zerbitzu horietako bakoitza ezinbestekoa da, eta engranaje konplexu baten parte da. Eguneroko lanak, askotan oharkabean pasatzen bada ere, eragin handia du bizilagunen bizi-kalitatean: "Bildutako edukiontzi bakoitzaren eta kale garbi bakoitzaren atzean, itzalean lan egiten duten taldeen etengabeko ahalegina dago. Haien lanari esker, guztiok ikus dezakegu emaitza positiboa. Gure helburua da inbertitzen den euro bakoitza islatu dadin hiri garbiago, jasangarriago eta etorkizunerako prestatuago batean”.
2024an, Hondarribian kale garbiketaren kostua 1.036.674 eurokoa izan da, hau da, biztanle bakoitzeko 61 euro biztanleko; Irunen, berriz, kostua 4.641.111 eurokoa izan da, biztanle bakoitzeko 72,54 euroko gastuarekin. Hiri hondakinen kudeaketari dagokionez, tasen bidezko diru-sarrerak aplikatu ondoren, kostua 10.736.505 eurokoa izan da; abonatu bakoitzeko 268,41 euro. 2025ean arau-eskakizunetara egokitzeak zerbitzuen kostua % 10 inguru igotzea ekarriko du, teknologia-hobekuntzek eta baldintza berriak betetzeko beharrezko aldaketek eraginda. Hala ere, herritarren parte-hartze aktiboak eragin ekonomiko hori minimizatzen lagun dezake. Leire Zubitur Txingudiko Zerbitzuetako gerenteak lankidetza horren garrantzia azpimarratu du: "Zerbitzu horietan inbertitutako euro bakoitza ahalegin bateratua da. Badakigu kostua esanguratsua dela, baina gutako bakoitzak funtsezko zeregina du baliabide horiek ageriko emaitza bihur daitezen. Edukiontziak behar bezala erabiltzeak, hondakinak behar bezala bereizteak eta gure kaleak zaintzeak ingurunea hobetzen ez ezik, diru publikoaren erabilera optimizatzen ere laguntzen dute ".
Leire Zubitur Txinzerreko gerenteak kontratu honen garrantzia nabarmendu du, kale garbiketaren zein hondakinen kudeaketa eraginkorra eta jasangarria beharrezkoa dela azpimarratuz. Era berean, horrek dakarren ahalegin ekonomikoa azpimarratu du: "Zerbitzu horien kostua esanguratsua da. Irunen, adibidez, kale-garbiketako gastua 72,54 eurokoa da biztanle bakoitzeko, eta hondakinen kudeaketaren kostua, berriz, tasak aplikatu ondoren, 268,41 eurokoa abonatu bakoitzeko. Mankomunitateak eta udalek kostu horren zati handi bat beren gain hartu badute ere, funtsezkoa da herritarrek beren alea jartzea eragin ekonomikoa murrizteko. Funtsezkoa da denok gure gain hartzea ingurunea zaintzeko ardura. Edukiontzien erabilera egokia eta hondakinen bereizketa egokia keinu txikiak dira, baina, eskala handian, eragin izugarria dute zerbitzuaren eraginkortasunean eta kostuen murrizketan. Irundar eta hondarribitar guztiei ingurumenarekin duten konpromisoa eskertu nahi diet, eta ziur nago elkarrekin Irun hiri garbiago eta jasangarriagoa bihurtzea lortuko dugula ".
Bestalde, Hondarribiko alkate Igor Enparanek zerbitzu horiek bi hirientzat duten garrantzia azpimarratu du: "Kale-garbiketa eta hondakinen kudeaketa hiriaren estetikari eusteaz haratago, gure bizilagun guztien ongizatea eta osasuna bermatzeko ezinbestekoak dira. Hondarribia leku berezia da bere historia eta inguruneagatik, eta ahalik eta baldintza onenetan mantentzea konpromiso handiz hartzen dugun erantzukizuna da. Kontratu berri honi esker, ingurumenari ahalik eta kalterik txikiena egitea izango dugu helburu. Guztion xedea egunez egun jasangarriagoak eta arduratsuagoak izatea da eta gure hirian, Hondarribian, bizitzeaz harro sentitzen jarraitzea. Herritar guztion ahalegina da garrantzitsua. Espazio publikoekiko errespetutik hasi eta edukiontzien erabilera zuzeneraino, herritarron ekintza bakoitzak Bidasoa Behereko eskualdea leku garbiagoa eta atseginagoa izan dadin laguntzen du”.
Lizitazio berri honekin, Txingudiko Zerbitzuak-ek Irun eta Hondarribiko herritarrentzat funtsezkoak diren zerbitzuen berrikuntza, jasangarritasun eta etengabeko hobekuntzarekin duen konpromisoa berresten du.
Irun, 2024ko irailaren 24a. Joan den asteko mugikortasun Merka2dasoa arrakastatsuaren ondoren, datorren larunbatean, urriaren 5ean, Irungo Zabaltza Plazan urteko bigarren eskuko objektuen azken azoka egingo da. 10:00etatik 14:00etara, gerturatzen diren hiritarrek aukera izango dute egoera onean dauden askotariko artikuluak erosteko: kirol-materiala, arropa, poltsak, jostailuak, liburuak, etxetresna elektriko txikiak, antigoaleko gauzak, etab. Izen-emateak zabalik irailaren 30era arte Salmenta postu bat jarri nahi dutenek irailaren 30 aurretik eman beharko dute izena txinzer.eus web orrian eskuragarri dagoen formularioaren bidez. Postu partikularrez gain, merkatuak gordailuan saltzeko espazio bat izango du, eta bertan postu propiorik ez dutenek beren objektuak uzteko aukera izango dute, antolakuntzak sal ditzan. Murriztu, berrerabili, birziklatu Merka2dasoa merkatu bat izatetik haratago doa. Izan ere, ekimenaren helburu nagusia hondakinak murriztea eta jada erabiltzen ez diren objektuen bizitza luzatzea da. "Aukera bikaina da herritarrak beste modu batean sentsibilizatzeko eta, aldi berean, ohitura jasangarriak sustatzeko", aipatu du Leire Zubitur Txingudiko Zerbitzuen gerenteak. "Herritar guztiak animatu nahi ditut merkatura gerturatu daitezen eta goiz zoragarri bat pasa dezaten, objektuei bigarren aukera bat eman eta etorkizun jasangarriago baten alde egiten duten bitartean". Zubiturrek murriztearen, berrerabiltzearen eta birziklatzearen garrantzia azpimarratu du: "Merka2dasoa aukera ezin hobea da balio horiek martxan jartzeko eta gure ingurunea zaintzen laguntzeko".